Naslov: Uticaj dubine sadnje na rast i rodnost sorte jabuke Delbardestival® (Malus domestica Borkh.) okalemljene na podlozi M9

Autori: Matjaž Beber

Preuzmite: PDF

Rezime: . U periodu 2001-2006., kao i u 2016. godini, u Voćarskom centru Maribor, praćen je uticaj različite dubine sadnje na generativne i vegetativne parametre sorte jabuke Delbardestival®, koja je kalemljena na podlozi M9. Sadnice su posađene na dubini od 20 cm, 10 cm i 5 cm ispod mesta kalemljenja. U ogledu su ispitivani sledeći parametri: prinos po stablu, jednogodišnji prirast, broj letorasta i njihova dužina. Rezultati ispitivanja pokazuju da je postojao uticaj dubine sadnje na prinos i broj letorasta u prvim godinama rasta. Plitko posađene sadnice su imale veći prinos i manji broj letorasta. Tokom godina se povećavao uticaj dubine sadnje na povećanje obima debla i dužinu letorasta. Dublje posađene sadnice su imale nakon sedamnaest godina jači rast u vrhu stabla. Korelaciona zavisnost između prinosa i rasta se tokom godina povećavala, tako da je kod dublje posađenih sadnica ovaj uticaj veći. Korelaciona zavisnost između obima debla i prinosa se kod dublje posađenih sadnica smanjivala brže nego kod plitko posađenih sadnica.

Ključne reči: jabuka, sorta Delbardestival®, podloga M9, dubina sadnje, vegetativni potencijal stabla, prinos

Naslov: EFEKTIVNA SUMA TEMPERATURA NEOPHODNA ZA ULAZAK U POJEDINE FENOFAZE KOD RAZLIČITIH GENOTIPOVA Chaenomeles sp.

Autori: Teodora Mihova, Diyan Georgiev, Georgi Popski, Tatyana Bozhanska

Preuzmite: PDF

Rezime: Fenologija predstavlja značajan elemenat ekologije svake vrste voćaka koji određuje njihovu geografsku rasprostranjenost i prinos. Usaglašenost faktora spoljašnje sredine sa specifičnim zahtevima koje svaka vrsta ima je preduslov za ispoljavanje pozitivnih proizvodnih rezultata. Genotipovi roda Chaenomelesse međusobno jasno razlikuju u pojedinim fenofazama tokom vegetativnog perioda. U ovom radu su prikazana istraživanja koja su sprovedena tokom petogodišnjeg perioda (2008‡2012) u kolekcionim zasadima RIMSA-Trojan. Kod pet genotipova Chaenomelessp. praćeni su početak vegetacije, početak i puno cvetanje i sazrevanje. Takođe su utvrđene i efektivne sume temperatura neophodne za odvijanje pojedinačnih fenofaza kod svakog genotipa.

Ključne reči: Chaenomeles sp., genotip, fenologija, efektivna suma temperatura

Naslov: Ispitivanje sorti i selekcija drena (Cornus mas L.) na području Gornjeg Polimlja

Autori: Vučeta Jaćimović, Đina Božović

Preuzmite: PDF

Rezime: Iako je dren od davnina poznat i korišćen kao hrana i kao lek, još uvek pripada grupi manje značajnih vrsta voćaka. Brojna proučavanja su potvrdila da plod drena ima visoku prehrambenu vrednost, što je uslovilo početak plantažnog uzgajanja drena, pa se može reći da predstavlja vrlo perspektivnu voćku čije vreme tek dolazi. U radu su prikazani dvogodišnji rezultati proučavanja šest introdukovanih sorti i selekcija drena (Apatinski rani, Bačka, Krupnoplodni NS, Era, Lukjanovski i Kišinjevski žuti) i četiri lokalne selekcije (Kosten 1, Kosten 2, Kosten 3 i Boro) u uslovima Gornjeg Polimlja. Ispitivane su sledeće osobine: vreme zrenja, morfometrijske i hemijske osobine ploda. Cilj ovog rada je bio da se najbolje sorte i selekcije drena preporuče za komercijalno gajenje u ovom području. Ispitivane sorte su imale vreme zrenja u intervalu od skoro dva meseca. Sorta Kišinjevski žuti i selekcija Boro imaju žutu boju pokožice ploda, a plodovi ostalih sorti i selekcija su crvene i tamnocrvene boje. Selekcija Kosten 3 (masa ploda 4,32 g) i sorte Lukjanovski (4,85 g) i Kišinjevski žuti (4,92 g) su imale najkrupnije plodove. Randman mezokarpa je varirao od 79,61 do 88,06%. Sadržaj rastvorljive suve materije u plodu je bio od 17,24% kod selekcije Boro, do 20,15% kod sorte Apatinski rani. Najviše ukupnih kiselina (2,58%) i ukupnih šećera (13,98%) je utvrđeno u plodovima sorte Apatinski rani, a najviše redukujućih šećera (13,06%) su imali plodovi sorte Lukjanovski.

Ključne reči: dren, sorte, selekcije, Gornje Polimlje

Naslov: Uticaj podloge na prinos, bujnost i pomološke karakteristike sorti badema

Autori: Slavica Čolić, Gordan Zec, Ivana Bakić, Dragan Rahović, Milica Fotirić-Akšić

Preuzmite: PDF

Rezime: . U radu su prikazani rezultati istraživanja sprovedenog u Surduku u periodu 2014-2016. godina, u zasadu badema u punoj rodnosti. Kod tri sorte badema (Troito, Texas i Marcona) koje su okalemljene na dve podloge (sejanac džanarike i GF 677) ispitivane su sledeće karakteristike: prinos, bujnost stabla i pomološke karakteristike ploda i jezgre. Generalno, stabla na vegetativnoj podlozi GF 677 su bila prinosnija, bujnija i imala su veće prosečne vrednosti za većinu proučavanih pomoloških osobina nego stabla na generativnoj podlozi. Među ispitivanim sortama najveće vrednosti za težinu jezgre i randman utvrđene su kod sorte Texas, a najmanje kod sorte Marcona. Na osnovu dobijenih rezultata podloga GF 677 se preporučuje za zasade sa standardnim rastojanjem (do 500 stabala po hektaru) u kojima se navodnjavanje ne primenjuje, kao i za zemljišta sa povećanim sadržajem kreča.

Ključne reči: badem, podloga, džanarika, GF 677, bujnost, pomološke karakteristike, prinos

Naslov: BIOHEMIJSKI SASTAV PLODOVA TRI SORTE ŠLJIVE SUŠENIH RAZLIČITIM METODAMA

Autori: Diyan Georgiev, Boryana Brashlyanova, Petya Ivanova, Boryana Stefanova, Severina Valeva, Maria Georgieva, Georgi Popski, Denitsa Hristova

Preuzmite: PDF

Rezime: Inovativne tehnologije koje podrazumevaju korišćenje alternativnih izvora energije su korišćene za sušenje plodova šljive. U radu su prikazani rezultati uporedne analize biohemijskog sastava svežih i osušenih plodova tri sorte šljive: Tegera, Katinka i Čačanska lepotica. Tehnološki proces sušenja je sproveden korišćenjem dve metode: sušenje toplotnom pumpom i sušenje korišćenjem alternativnih izvora energije. Ispitan je uticaj različitih metoda sušenja na biohemijski sastav plodova. Kod oba primenjena postupka sušenja utvrđene su veće vrednosti svih praćenih hemijskih indikatora u sušenim plodovima u odnosu na sveže plodove, sa izuzetkom sadržaja antocijana u plodovima sorti Tegera i Katinka sušenim korišćenjem alternativnih izvora energije.

Ključne reči: šljiva, sorte, plod, sušenje, biohemijski sastav, antocijani, tanini

Naslov: Agrohemijske karakteristike zemljišta na području opštine Čajetina

Autori: Mira Milinkovic, Žaklina Karakljić Stajić, Jelena Tomić, Svetlana M. Paunović, Milan Lukić, Nebojša Milošević, Rade Miletić

Preuzmite: PDF

Rezime: U radu su prikazani rezultati ispitivanja agrohemijskih karakteristika zemljišta na području opštine Čajetina. Analizirani su osnovni parametri plodnosti zemljišta (pH/H2O, pH/KCl, CaCO3, humus, ukupni N, lakopristupačni P2O5, K2O) poljoprivrednih površina: livade, oranice, strništa, ugari i iz zasada različitih vrsta voćaka, sa dve dubine uzorkovanja (0-30 i 30-60 cm). Analiza dobijenih rezultata u zemljištima koja nisu pod zasadima voćaka, pokazuje da je pH/H2O kisele do slabo kisele reakcije, pH/KCl slabo kisele do neutralne reakcije, sadržaj karbonata nizak, sadržaj humusa i ukupnog azota nizak do vrlo visok, sadržaj lakopristupačnog P2O5 vrlo nizak do nizak, dok je obezbeđenost lakopristupačnim K2O srednja do dobra na većini ispitivanih lokaliteta. Zemljišta pod zasadima voćaka pokazuju nižu reakciju aktivne i supstitucione kiselosti zemljišnog rastvora, niži sadržaj karbonata, humusa i ukupnog azota, vrlo nizak sadržaj lakopristupačnog P2O5 (67,40-76,09% površina uzorkovanog zemljišta u zavisnosti od dubine uzorkovanja) i dobru obezbeđenost lakopristupačnim K2O.

Ključne reči: plodnost zemljišta, agrohemijske karakteristike, Čajetina, zasadi voćaka